Türkmenistanyň Prezidenti Saglyk ýolunda köpçülikleýin ýörişe gatnaşdy, Aşgabatda «CIET 2024» atly halkara maslahat öz işine başlady, Türkmenistanda iki sany täze elektrik bekedi işe girizildi we beýleki habarlar
Türkmenistanda
1. 2-nji noýabrda Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda Saglyk ýolunda köpçülikleýin ýöriş geçirildi. Bu çäre Türkmenistanyň başlangyjy bilen BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynda «Birleşen Milletler Guramasynyň oýunlary» atly Kararnamanyň kabul edilmegi mynasybetli guraldy. Köpçülikleýin ýöriş başlanmazyndan ozal, Türkmenistandaky diplomatik wekilhanalaryň we halkara guramalaryň wekilleriniň, ýokary okuw mekdepleriniň talyplarynyň, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň işgärleriniň arasynda Saglyk ýoluny ylgap geçmek boýunça ýaryş guraldy. Saglyk ýolunda köpçülikleýin ýörişe 6 müňden gowrak adam gatnaşdy.
2. Aşgabatda «CIET 2024» atly halkara maslahat öz işine başlady. Oňa gurluşyk, senagat we energetika pudaklarynyň öňdebaryjy wekilleri gatnaşdylar. Üç günlük maslahatyň maksatnamasy elektroenergetika, gurluşyk we senagat pudaklarynda täze maýa goýum taslamalaryny ara alyp maslahatlaşmagy, ähtnama we şertnamalara gol çekmeýi, seminarlary we tegelek stollary geçirmegi göz öňünde tutýar. Aýratyn üns Arkadagy akylly şäheriniň gurluşygynyň ikinji tapgyryna gönükdiriler.
3. Hindistanyň ilçihanasy Türkmenistanyň Medeniýet ministrligi bilen bilelikde Aşgabatda Hindistanyň agzybirlik güni diýlip hem atlandyrylýan «Diwali» baýramyny gurady. Dabara döwlet edaralarynyň, halkara guramalarynyň wekilleri, diplomatlar we medeniýet işgärler gatnaşdylar.
4. Türkmenistanda iki sany täze elektrik bekedi: Balkan welaýatynda güýjenmesi 220 kilowat bolan «Etrek» elektrik bekedi hem-de Aşgabat şäherinde güýjenmesi 110 kilowat bolan «Bagyr» elektrik bekedi açylyp ulanmaga berildi. Elektrik beketleri dünýäniň belli önüm öndürijileriniň öňdebaryjy enjamlary bilen üpjün edildi. Olaryň gurluşygynda ekologik talaplaryň berjaý edilmegine möhüm ähmiýet berildi. Açylyş dabaralarynyň dowamynda täze desganyň gurluşygynda tapawutlanan gurluşykçylara Türkmenistanyň Prezidentiniň adyndan sowgatlar gowşuryldy.
5. Türkmenistanyň Içeri işler ministrligi «Galkan töleg» ykjam goşundysyny işe girizdi, ol häzir «Google Play», şeýle hem «App Store» platformalarynda elýeterlidir. Goşundy ýol hereketiniň düzgünleriniň bozulandygy üçin jerimeleri amatly onlaýn görnüşde tölemek maksady bilen işlenilip düzüldi. Ulanyjylar öz ykjam telefonlarynyň üsti bilen SMS-kody ýazyp, tassyklamak arkaly aňsatlyk bilen hasaba alnyp bilerler.
6. Şu ýylyň dokuz aýynda Türkmenistanyň ykdysadyýeti 6,3% derejesinde durnukly ösüşe eýe boldy diýip, ýurduň maliýe we ykdysadyýet ministri Serdar Joraýew «Türkmenistanyň gurluşygy, senagaty, energetikasy — 2024» atly halkara maslahatyň çäklerinde belläp geçdi. Ministriň belleýşi ýaly, gazanylan görkezijiler senagat pudagynyň işjeň ösdürilmegi we sirkulýar ykdysadyýete geçmek maksatnamasynyň durmuşa geçirilmegi bilen baglanyşyklydyr. Ýurt energetika pudagynda şäherleri we ilatly nokatlary tebigy gaz hem-de elektrik energiýasy bilen doly üpjün etdi.
Dünýäde
7. Gazagystan uzak aralykdan işleýän daşary ýurtly hünärmenlere gönükdirilen täze «Neo Nomad» wizasynyň täze görnüşini ornaşdyrýar. Bu başlangyç döwlet Baştutany Kasym-Žomart Tokaýewiň ýolbaşçylygynda amala aşyrylýar. Bu maksatnama pandemiýadan soň şuňa meňzeş wiza düzgünlerini girizen 50-den gowrak ýurduň üstünlikli tejribesi göz öňünde tutulyp işlenip düzüldi. Wiza daşary ýurtlulara Gazagystanda 12 aýa çenli ýaşamaga we şol bir wagtyň özünde, daşary ýurt kompaniýalarynda işlemegini dowam etdirmäge mümkinçilik berýär. Wiza hünärmenleriň giň topary, şol sanda programmistler, marketologlar, maliýe hünärmenleri, geňeşçiler, dizaýnerler we elektron täjirçilik pudagynyň hünärmenleri üçin niýetlenendir.
8. Iňlis diliniň britan sözlügini düzüjiler «brat» sypatyny 2024-nji ýylda ýylyň sözi diýip yglan etdiler. Bu söz ynamly, garaşsyz we gedonistik häsiýeti alamatlandyrýan täze mana eýe boldy. Bu adalganyň meşhurlygy britan aýdymçysy Charli XCX-iň adybir albomy çykandan soň has-da artdy. Gözlegçiler bu sözüň häzirki zaman jemgyýetindäki ýeňilkelleligi we durnuksyzlygy alamatlandyrýan hakyky medeni hadysa öwrülendigini bellediler.
Sport täzelikleri
9. Aşgabatda gandbol boýunça Olimpiýa raýdaşlygynyň bäş günlük tehniki tälimçilik okuwlary tamamlandy, onuň netijeleri boýunça 20-den gowrak türkmen hünärmeni synagdan üstünlikli geçip, «D» derejeli halkara tälimçilik şahadatnamasyny aldy. Şahadatnamalary Halkara gandbol federasiýasynyň adyndan wenger hünärmeni Zoltan Marçinka gowşurdy. Maksatnama nazary sapaklar bilen bir hatarda, gandbol meýdançasyndaky amaly türgenleşikleri hem öz içine aldy. Okuwalar gatnaşanlar türgenleşigiň usullaryny, topar döretmek ýörelgelerini, goranyş we hüjüm taktikalaryny öwrendiler. Öwrenilenleri berkitmek üçin okuwlara gatnaşyjylar bilen ussat türgenleriň arasynda ýoldaşlyk oýunlary geçirildi.
10. Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedow erkin göreş boýunça ýaşlaryň arasynda geçirilen dünýä çempionatynda altyn medala mynasyp bolan türgen Alp Arslan Begenjowa we agyr atletika boýunça ýaşlaryň arasynda geçirilen dünýä çempionatynda altyn medala mynasyp bolan türgen Şahzadbek Matýakubowa 2023-nji ýylda goýberilen «Toyota Camry V6» kysymly ýeňil awtoulagy sowgat bermek baradaky Buýruga gol çekdi.
